Εισαγωγή
Ο οργανισμός μας έχει ένα βασικό αμυντικό σύστημα, το ανοσοποιητικό σύστημα. Μερικά όργανα, όπως το δέρμα (ναι είναι όργανο και μάλιστα το μεγαλύτερο) και το συκώτι είναι επίσης βασικά στην άμυνα του οργανισμού μας. Το ανοσοποιητικό σύστημα όμως, είναι αυτό που μας κρατά ζωντανούς απέναντι στους εισβολείς, όπως είναι οι μικροοργανισμοί, οι ιοί, τα βακτηρίδια, κτλ., ανάμεσα στα άλλα που κάνει για να μας βοηθήσει να επιζήσουμε από ότι μπορεί να μας απειλεί.
Το ανοσοποιητικό έχει έναν τρόπο να ανιχνεύει, να εντοπίζει, να αναγνωρίζει και να καταγράφει τους εχθρικούς μικροοργανισμούς που μπορεί να βρεθούν μέσα στο σώμα μας και να το μολύνουν μετατρέποντας μας σε ξενιστές. Ο τρόπος αυτός είναι αρκετά πολύπλοκος, αλλά βασικά “διαβάζει” τις χημικές ουσίες / ενώσεις στο περίβλημα των εχθρικών μικροοργανισμών και τις καταγράφει με την διαδικασία αντιγόνου – αντισώματος δημιουργώντας έτσι μια βάση δεδομένων με τις “ταυτότητες” των εχθρών.
Έτσι όταν οι στρατιώτες του ανοσοποιητικού βρεθούν απέναντι σε έναν αναγνωρισμένο εχθρό του επιτίθενται και τον καταστρέφουν. Τα εμβόλια είναι βασικά εξασθενημένοι εχθρικοί μικροοργανισμοί ή υλικό ταυτοποίησης από αυτούς, τόσο όσο να μπορέσει το ανοσοποιητικό να τους ταυτοποιήσει και να αναπτύξει έτσι αντισώματα που θα το βοηθούν να τους αναγνωρίζει όταν και άμα συμβεί να μολυνθούμε από κάποιους κανονικούς μικροοργανισμούς, αποκτάμε αυτό που ονομάζεται ανοσία σε αυτό που εμβολιαστήκαμε.
Δυστυχώς όμως αυτός ο τρόπος ταυτοποίησης δεν δουλεύει πάντα σωστά ή μάλλον δεν δουλεύει πάντα απόλυτα προς όφελός μας. Και εξηγώ.
Υπάρχουν δεκάδες ασθένειες και παθήσεις που τις ονομάζουμε αυτοάνοσες. Σε μια αυτοάνοση πάθηση το ανοσοποιητικό μας, λανθασμένα επιτίθεται σε κάποια δικά μας μέρη μέσα στο σώμα μας, σε κύτταρα ή ακόμα και σε περιοχές (πχ. μυελίνη, αρθρώσεις, κά.). Ασθένειες όπως, πολλαπλή σκλήρυνση (ΣΚΠ), ψωρίαση, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (ΣΕΛ), φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ΙΦΝΕ), Νόσος του Crohn, κοιλιοκάκη και πολλές άλλες, είναι μερικές από τις πιο γνωστές και πιο δύσκολες αυτοάνοσες ασθένειες. Καθώς το ίδιο μας το ανοσοποιητικό από αμυντικός μηχανισμός γίνεται εχθρός του οργανισμού μας, δεν υπάρχει τρόπος το σώμα μας να αμυνθεί απέναντι σε αυτή την επίθεση εκ των έσω. Οι αυτοάνοσες ασθένειες είναι καταστροφικές και μπορούν να κάνουν τεράστια ζημιά στον οργανισμό και δεν υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστούν, οδηγώντας πολλές φορές τον ασθενή ακόμα και στον θάνατο.
Μια Λίστα αυτοάνοσων ασθενειών
(“Autoimmune Disease List” https://www.aarda.org/diseaselist/)
Αγαμμασφαιριναιμία (Agammaglobulinemia)
Αγγειίτιδα (Vasculitis)
Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (Ankylosing spondylitis)
Αιμολυτική αναιμία (Hemolytic anemia)
Γυροειδής αλωπεκία (Alopecia areata)
Αμυλοείδωση (Amyloidosis)
Αντι-GBM/Αντι-TBM νεφρίτιδα (Anti-GBM/Anti-TBM nephritis)
Αντιδραστική αρθρίτιδα (Reactive Arthritis)
Αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο (Antiphospholipid syndrome)
Αξονική και νευρωνική νευροπάθεια (Axonal & neuronal neuropathy (AMAN)) [παραλλαγή του Συνδρόμου Guillain-Barré / variant of Guillain-Barré syndrome]
Σύνδρομο του αορτικού τόξου [Takayasu] (Aortic arch syndrome [Takayasu])
Αυτοάνοση αμφιβληστροειδοπάθεια (Autoimmune retinopathy)
Αυτοάνοση δυσαυτονομία (Autoimmune dysautonomia)
Αυτοάνοση εγκεφαλομυελίτιδα (Autoimmune encephalomyelitis)
Αυτοάνοση ηπατίτιδα (Autoimmune hepatitis)
Αυτοάνοση κνίδωση (Autoimmune urticaria)
Αυτοάνοση μυοκαρδίτιδα (Autoimmune myocarditis)
Αυτοάνοση νόσος του έσω ωτός [αυτιού] (Autoimmune inner ear disease (AIED))
Αυτοάνοση ορχίτιδα (Autoimmune orchitis)
Αυτοάνοση παγκρεατίτιδα (Autoimmune pancreatitis)
Αυτοάνοση φλεγμονή της ωοθήκης (Autoimmune oophoritis)
Αυτοανοσία σπέρματος και όρχεων (Sperm & testicular autoimmunity)
Αυτοάνοσο αγγειοοίδημα (Autoimmune angioedema)
Αχαλασία (Achalasia)
Βασική μικτή κρυογλοβουλνημία (Essential mixed cryoglobulinemia)
Γαγγραινώδες πυόδερμα (Pyoderma gangrenosum)
Γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα (προσωρινή αρτηρίτιδα) (Giant cell arteritis (temporal arteritis))
Ερπητοειδής δερματίτιδα [Nόσος Duhring] (Dermatitis herpetiformis)
Δερματίτιδα προγεστερόνης (Progesterone dermatitis)
Δερματομυοσίτιδα (Dermatomyositis)
Διαβήτης τύπου 1 (Type 1 diabetes)
Διάμεση κυστίτιδα (Interstitial cystitis (IC))
Διαπυητική Ιδρωταδενίτιδα (Ανάστροφη ακμή) (Hidradenitis Suppurativa (HS) (Acne Inversa))
Δισκοειδής Λύκος (Discoid lupus)
Εγκάρσια μυελίτιδα (Transverse myelitis)
Έλκος του Mooren (Mooren’s ulcer)
Ελκώδης κολίτιδα (Ulcerative colitis (UC))
Ενδομητρίωση (Endometriosis)
Ενοχρωματικό ερύθημα (Erythema nodosum)
Ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα (Eosinophilic esophagitis (EoE))
Ηωσινοφιλική περιτονίτιδα (Eosinophilic fasciitis)
Θρομβοκυτταροπενική πορφύρα (Thrombocytopenic purpura (TTP))
Θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Hashimoto’s thyroiditis)
Ιδιοπαθής θρομβοκυτταροπενική πορφύρα (Immune thrombocytopenic purpura (ITP))
Ινομυαλγία (Fibromyalgia)
Καθαρή απλασία ερυθροκυττάρων (Pure red cell aplasia (PRCA))
Κακοήθης αναιμία (Pernicious anemia (PA))
Καλοήθες πεμφιγοειδές των βλεννογόνων (Benign mucosal pemphigoid)
Κοιλιοκάκη (Celiac disease)
Κοκκιωμάτωση με πολυαγγειίτιδα (Granulomatosis with Polyangiitis)
Κυτταρική μυοκαρδίτιδα (Giant cell myocarditis)
Κυψελιδική ίνωση (Fibrosing alveolitis)
Λειχηνοειδής πιτυρίαση (Lichen sclerosus)
Λεύκη (Vitiligo)
Λευκοκυτταροκλαστική αγγειίτιδα (Leukocytoclastic vasculitis)
Μη διαφοροποιημένη νόσος συνδετικού ιστού (Undifferentiated connective tissue disease (UCTD))
Μικροσκοπική πολυαγγείωση (Microscopic polyangiitis (MPA))
Μικτή νόσος του συνδετικού ιστού (Mixed connective tissue disease (MCTD))
Μυασθένεια Gravis (Myasthenia gravis)
Μυοκαρδίτιδα Coxsackie (Coxsackie myocarditis)
Μυοσίτιδα (Myositis)
Μυοσίτιδα μετά εγκλείστων σωματίων (Inclusion body myositis (IBM))
Ναρκοληψία (Narcolepsy)
Νεανική αρθρίτιδα (Juvenile arthritis)
Νεανική μυοσίτιδα (Juvenile myositis (JM))
Νεανικός διαβήτης (Διαβήτης τύπου 1) (Juvenile diabetes (Type 1 diabetes))
Νεογνικός Λύκος (Neonatal Lupus)
Νεφροπάθεια IgA (IgA Nephropathy)
Νόσος γραμμικής εναπόθεσης IgA (Linear IgA disease (LAD))
Νόσος του Addison (Addison’s disease)
Νόσος του Still των ενηλίκων (Adult Still’s disease)
Νόσος του Baló (Baló disease)
Νόσος του Behcet (Behcet’s disease)
Νόσος του Castleman (Castleman disease (CD))
Νόσος του Chagas (Chagas disease)
Νόσος του Crohn (Crohn’s disease)
Νόσος του Devic (οπτική νευρομυελίτιδα) (Devic’s disease (neuromyelitis optica))
Νόσος του Graves (Graves’ disease)
Νόσος του Meniere (Meniere’s disease)
Νόσος του Kawasaki (Kawasaki disease)
Νόσος του Mucha-Habermann (Mucha-Habermann disease)
Νόσος του Vogt-Koyanagi-Harada (Vogt-Koyanagi-Harada Disease)
Ξυλώδης επιπεφυκίτιδα (Ligneous conjunctivitis)
Οζώδης πολυαρτηρίτιδα (Polyarteritis nodosa)
Ομαλός λειχήνας (Lichen planus)
Οπτική νευρίτιδα (Optic neuritis)
Οπτική νευρομυελίτιδα (Neuromyelitis optica)
Ουδετεροπενία (Neutropenia)
Οφθαλμικό ουλώδες πεμφιγοειδές (Ocular cicatricial pemphigoid)
Παιδιατρικές αυτοάνοσες νευροψυχιατρικές διαταραχές που σχετίζονται με στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις (Pediatric autoimmune neuropsychiatric disorders associated with streptococcal infections, PANDAS)
Πάλθινο πεμφιγοειδές (Bullous pemphigoid)
Παλίνδρομος ρευματισμός (Palindromic rheumatism (PR))
Παλμπιγκοειδές (Cicatricial pemphigoid)
Παρανεοπλασματικός παρεγκεφαλιδικός εκφυλισμός (Paraneoplastic cerebellar degeneration (PCD))
Παροξυσμική νυκτερινή αιμοσφαιρινουρία (Paroxysmal nocturnal hemoglobinuria (PNH))
Πέμφιγα (Pemphigus)
Περιγεννητική εγκεφαλομυελίτιδα (Perivenous encephalomyelitis)
Περιφερική νευροπάθεια (Peripheral neuropathy)
Περιφερική ραγοειδίτιδα (Pars planitis (peripheral uveitis))
Πολλαπλή σκλήρυνση ή Σκλήρυνση κατά πλάκας (Multiple sclerosis)
Πολυγρογχικά σύνδρομα τύπου Ι, ΙΙ, ΙΙΙ (Polyglandular syndromes type I, II, III)
Πολυεστιακή κινητική νευροπάθεια (Multifocal Motor Neuropathy (MMN) ή MMNCB)
Πολυμυοσίτιδα (Polymyositis)
Πορφύρα Henoch-Schonlein (Henoch-Schonlein purpura (HSP))
Προσωρινή αρτηρίτιδα / Aρτηρίτιδα γιγαντιαίων κυττάρων (Temporal arteritis / Giant cell arteritis)
Πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα (Primary sclerosing cholangitis)
Πρωτοπαθής χολική χολαγγειίτιδα (Primary biliary cirrhosis)
Ραγοειδίτιδα (Uveitis)
Οπισθοπεριτοναϊκή ίνωση (Retroperitoneal fibrosis)
Ρευματική πολυμυαλγία (Polymyalgia rheumatica)
Ρευματικός πυρετός (Rheumatic fever)
Ρευματοειδής αρθρίτιδα (Rheumatoid arthritis)
Σαρκοείδωση (Sarcoidosis)
Σκληρίτιδα (Scleritis)
Σκληρόδερμα (Scleroderma)
Σκληρυντική νόσος σχετιζόμενη με IgG4 (IgG4-related sclerosing disease)
Σπειραματονεφρίτιδα (Glomerulonephritis)
Συγγενής κολποκοιλιακός αποκλεισμός (Congenital heart block)
Αντανακλαστική συμπαθητική δυστροφία (Reflex sympathetic dystrophy)
Συμπαθητική οφθαλμία (Sympathetic ophthalmia (SO))
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (Restless legs syndrome (RLS))
Σύνδρομο μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου (Postmyocardial infarction syndrome)
Σύνδρομο μετεπειρικής καρδιοτομίας (Postpericardiotomy syndrome)
Σύνδρομο δύσκαμπτου ανθρώπου (Stiff person syndrome (SPS))
Σύνδρομο Churg-Strauss ή Ηωσινοφιλική κοκκιωμάτωση (Churg-Strauss Syndrome (CSS) or Eosinophilic Granulomatosis (EGPA))
Σύνδρομο Cogan (Cogan’s syndrome)
Σύνδρομο CREST (CREST syndrome)
Σύνδρομο Dressler (Dressler’s syndrome)
Σύνδρομο Evans (Evans syndrome)
Σύνδρομο Goodpasture (Goodpasture’s syndrome)
Σύνδρομο Guillain-Barre (Guillain-Barre syndrome)
Σύνδρομο Lambert-Eaton (Lambert-Eaton syndrome)
Σύνδρομο Parry Romberg (Parry Romberg syndrome)
Σύνδρομο Parsonage-Turner (Parsonage-Turner syndrome)
Σύνδρομο POEMS (POEMS syndrome)
Σύνδρομο Schmidt (Schmidt syndrome)
Σύνδρομο Sjögren (Sjögren’s syndrome)
Σύνδρομο Susac (Susac’s syndrome)
Σύνδρομο Tolosa-Hunt (Tolosa-Hunt syndrome (THS))
Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (ΣΕΛ) (Lupus)
Υπογαμμασφαιριναιμία (Hypogammalglobulinemia)
Υποξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα (Subacute bacterial endocarditis (SBE))
Υποτροπιάζουσα πολυχονδρίτιδα (Relapsing polychondritis)
Φαινόμενο Raynaud (Raynaud’s phenomenon)
Χειρουργικός έρπης ή Πεμφιγοειδές κύησης (Herpes gestationis or pemphigoid gestationis (PG))
Χρόνια επαναλαμβανόμενη πολυεστιακή οστεομυελίτιδα (Chronic recurrent multifocal osteomyelitis (CRMO))
Χρόνια νόσος του Lyme (Lyme disease chronic)
Χρόνια φλεγμονώδης απομυελινωτική πολυνευροπάθεια (Chronic inflammatory demyelinating polyneuropathy (CIDP))
Ψυχρή ασθένεια συγκολλητίνης (Cold agglutinin disease)
Ψωρίαση (Psoriasis)
Ψωριασική αρθρίτιδα (Psoriatic arthritis)
Όμως γιατί συμβαίνει αυτό; Ποιος είναι ο λόγος/η αιτία που ξεκινά και προκαλείται μια αυτοάνοση ασθένεια; Ο λόγος (ή έστω ένας από τους λόγους) είναι κάτι που λέγεται Μοριακός Μιμητισμός (Molecular Mimicry). Με όσο πιο απλό τρόπο περιγραφής γίνεται ο ορισμός του μοριακού μιμητισμού: Σε πολλές περιπτώσεις, στην κάψουλα (το κέλυφος ή περίβλημα) που υπάρχει γύρω από έναν ιό ή βακτηρίδιο για να το προστατεύει, υπάρχουν χημικές ενώσεις που μοιάζουν (μιμούνται) χημικές ενώσεις που υπάρχουν σε διάφορα κύτταρα ή τοποθεσίες στον οργανισμό μας, πχ. στην μυελίνη (την επένδυση που προστατεύει τον άξονα στα νευρικά κύτταρα, τους νευρώνες). Συνέπεια αυτού είναι το ανοσοποιητικό μας, με τον μηχανισμό ταυτοποίησης που διαθέτει, να αναγνωρίζει και να καταγράφει αυτές τις χημικές ενώσεις ως ταυτότητα αναγνώρισης εχθρικού μικροοργανισμού. Μπορεί ας πούμε κάποιος να κολλήσει γρίπη, δηλαδή να προσβληθεί από έναν ιό γρίπης, στην συνέχεια το ανοσοποιητικό του σύστημα στην προσπάθεια του να αντιμετωπίσει τον εχθρό, τον συγκεκριμένο ιό γρίπης, τον αναγνωρίζει και τον καταγράφει ταυτοποιώντας τις χημικές ενώσεις που έχει ο ιός στην κάψουλα του και όταν αυτές οι χημικές ενώσεις τύχει να μοιάζουν με κάποιες χημικές ενώσεις σε κάποια άλλα σημεία στο σώμα του, πλέον αυτά τα σημεία (κύτταρα ή άλλα μέρη του σώματος) αναγνωρίζονται από το ανοσοποιητικό του ως εχθροί. Έτσι κάθε φορά που το ανοσοποιητικό θα αναγνωρίζει (λανθασμένα) αυτές τις χημικές ενώσεις μέσα στον ίδιο τον οργανισμό θα νομίζει ότι είναι εχθροί και θα στέλνει τους στρατιώτες του να τους καταστρέψει νομίζοντας ότι το σώμα δέχεται επίθεση από εισβολείς, καταστρέφοντας όμως στην πραγματικότητα μέρος του ίδιου του οργανισμού στον οποίο έχει ταχθεί να προστατεύσει.
Δυστυχώς η ιατρική δεν έχει βρει ακόμα τρόπο να αντιμετωπίσει επιτυχώς τις αυτοάνοσες ασθένειες. Μόνο με ημίμετρα, όπως με αντιφλεγμονώδη και με καταστολή του ανοσοποιητικού (που μπορεί να κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα καθώς έτσι μειώνεται η άμυνα του οργανισμού ενάντια και σε πραγματικούς εχθρούς) και με αμφιβόλου επιτυχίας βιολογικούς παράγοντες ή με ανεπαρκή αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που προκαλούν οι αυτοάνοσες ασθένειες.
Και εδώ είναι που έρχεται η κάνναβη και τα κανναβινοειδή. Το ενδοκανναβινοειδές μας σύστημα (ΕΚΣ) που επιτελεί βασικό ρυθμιστικό ρόλο στην λειτουργία του οργανισμού μας, μπορεί να κάνει αυτό που ίσως και να αποτελεί την καλύτερη και πιο επιτυχημένη λύση στις αυτοάνοσες ασθένειες, την λεγόμενη ανοσοδιαμόρφωση. Δηλαδή, με ρύθμιση σε επίπεδο κυττάρου προσπαθεί να κάνει το ανοσοποιητικό μας πιο προσεκτικό στο τι κάνει, επίσης επέμβει με έναν τέτοιο τρόπο που να προστατεύσει από την επίθεση του παραπλανημένου ανοσοποιητικού εκείνα τα μέρη του οργανισμού που δέχονται επίθεση. Έτσι και η άμυνα του οργανισμού παραμένει δυνατή για να συνεχίσει να αντιμετωπίζει τις άλλες πραγματικές απειλές και τα μέρη του οργανισμού που το ανοσοποιητικό θεωρεί εχθρούς να προστατεύονται επαρκώς. Τώρα το πώς το κάνει αυτό το ΕΚΣ μας… είναι στους επιστήμονες να το βρουν. Αυτό που ξέρω εγώ είναι ότι το κάνει και το κάνει εδώ και χιλιάδες χρόνια που η κάνναβη χρησιμοποιείται ως φάρμακο!!!
(Βασικά ξέρω πώς περίπου το κάνει, αλλά θα χρειαστώ μερικές σελίδες ακόμα για να σας πω).
Ακολουθούν 3 άρθρα από την Wikipedia, ένα για το ανοσοποιητικό σύστημα, ένα για τις αυτοάνοσες ασθένειες και ένα για τον μοριακό μιμητισμό, με αυτό το τελευταίο άρθρο να αποτελεί μια προσέγγιση η ποια μπορεί και να είναι η βασικότερη αιτία (η μια από τις πιο πιθανές αιτίες) της ύπαρξης των αυτοάνοσων ασθενειών.
Το ανοσοποιητικό σύστημα
[Άρθρο 1 από 3]
https://cannalib.eu/immune-system/
Αυτοάνοση ασθένεια
[Άρθρο 2 από 3]
https://cannalib.eu/autoimmune-disease/
Μοριακός μιμητισμός
[Άρθρο 3 από 3]
