Mushroom Pest and Disease Control (2008) [Έλεγχος παρασίτων και ασθενειών των μανιταριών]

A Colour Handbook / Ένα έγχρωμο εγχειρίδιο

by

John T. Fletcher B.Sc, Ph.D

Regional Advisory Pathologist, Agricultural Development and Advisory Service, UK

Richard H.Gaze B.Sc

National Mushroom Specialist, Agricultural Development and Advisory Service and

Horticultural Research International, UK

With contributions from

P. F. White, HNC, LIBiol Horticultural Research International, UK

Professor Danny Rinker, University of Guelph, Ontario, Canada

Professor Albert Eicker, University of Pretoria, South Africa

Dr Helen Grogan, TEAGASC, Kinsealy Research Centre, Dublin, Ireland

Πρόλογος

Τα μανιτάρια είναι μια πολύ σημαντική καλλιέργεια και καλλιεργούνται εμπορικά σε πολλές χώρες. Η Κίνα καλλιεργεί περισσότερα είδη μανιταριών από οποιαδήποτε άλλη χώρα και είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός συνολικά με περίπου 32% ποσοστό στην παγκόσμια παραγωγή. Παγκοσμίως, το Agaricus bisporus, το μανιτάρι Paris mushroom, το μανιτάρι Button mushroom ή το μανιτάρι White mushroom (που είναι και το θέμα αυτού του βιβλίου), είναι ίσως το πιο ευρέως καλλιεργούμενο μανιτάρι. Τρώγεται τόσο φρέσκο όσο και επεξεργασμένο, ειδικά σε κονσέρβα. Οι σύγχρονες μέθοδοι παραγωγής είναι εξαιρετικά μηχανοποιημένες, απαιτώντας λεπτομερείς γνώσεις και υψηλό επίπεδο διαχειριστικών δεξιοτήτων για επιτυχημένη και συνεχή καλλιέργεια. Αναπόφευκτα το κόστος επένδυσης και παραγωγής είναι υψηλό και οι αποδόσεις δεν συμβαδίζουν με τον πληθωρισμό, αν και η καλλιέργεια εξακολουθεί να είναι μία από τις πιο πολύτιμες σε πολλές από τις χώρες όπου καλλιεργείται. Μόνο στις ΗΠΑ το 2003–2004, η σοδειά Agaricus αποτιμήθηκε στα 880 εκατομμύρια δολάρια και παρήχθη από μόνο 125 καλλιεργητές. Είκοσι έξι από αυτούς, που παρήγαγαν πάνω από 10 εκατομμύρια λίβρες ο καθένας (περίπου 4,5 εκατομμύρια κιλά), αντιπροσώπευαν το 65% της συνολικής παραγωγής. Η κατάσταση στην Ευρώπη είναι παρόμοια, όπου υπάρχει επίσης μια τάση μείωσης του αριθμού των παραγωγών, ενώ το μέγεθος της εκμετάλλευσης αυξάνεται.

Δεκαπέντε χρόνια έχουν περάσει από την έκδοση της δεύτερης έκδοσης του βιβλίου “Mushrooms: Pest and Disease Control” (εκδ. Intercept, Andover, Hants, Αγγλία) και αυτή είναι μια σημαντική αναθεώρηση αυτού του βιβλίου. Σε αυτό το διάστημα η βιομηχανία μανιταριών, παγκοσμίως, έχει υποστεί πολλές αλλαγές. Στις ΗΠΑ, η παραγωγή φρέσκων μανιταριών έχει αυξηθεί κατά 14% τα τελευταία 10 χρόνια, ενώ τα επεξεργασμένα μανιτάρια έχουν μειωθεί σε ανάλογη ποσότητα. Στην Ευρώπη, σημειώθηκε σημαντική αλλαγή στη σημασία της καλλιέργειας. Στην Πολωνία, για παράδειγμα, η παραγωγή έχει αυξηθεί σημαντικά, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκε πάνω από 50% τα τελευταία 5 χρόνια. Οι πολιτιστικές εξελίξεις συνεχίστηκαν με γοργούς ρυθμούς και η παραγωγή κομπόστ χύμα, μέχρι και πλήρως αποικισμένο κομπόστ, είναι πλέον κοινή πρακτική. Η χρήση κάδων ή αποθηκών στα πρώτα στάδια της κομποστοποίησης είχε σημαντικές επιπτώσεις, τόσο πολιτιστικά όσο και στη βιολογία της διαδικασίας.

Οι λεπτότερες ποιότητες τύρφης χρησιμοποιούνται στο περίβλημα και το sugar beet lime, ένα υποπροϊόν της παραγωγής ζάχαρης από ζαχαρότευτλα, χρησιμοποιείται πολύ συχνά ως πηγή ασβέστη. Αυτές οι αλλαγές έχουν οδηγήσει σε πιο υγρό περίβλημα, και με τη σειρά του, αυτό μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στη συχνότητα εμφάνισης ασθένειας στα καλλιεργούμενα μανιτάρια. Το υγρότερο περίβλημα θεωρείται από ορισμένους ως ένας από τους κύριους παράγοντες στη διεθνή αύξηση της νόσου cobweb disease. Η μαζική παραγωγή κομπόστ και η διανομή του στους καλλιεργητές έχει επιτείνει το πρόβλημα της μούχλας του κομπόστ Trichoderma.

Η ανακάλυψη της νόσου Mushroom virus X disease, η οποία παρουσιάζει πολλά από τα χαρακτηριστικά της νόσου La France disease, αλλά με προφανή απουσία σωματιδίων ιού, έχει οδηγήσει σε ανανεωμένο ενδιαφέρον για τις “ιογενείς ασθένειες” της καλλιέργειας. Οι ερευνητικές εγκαταστάσεις είναι απαραίτητες για να κατανοηθούν και να ελεγχθούν τέτοιες νέες ασθένειες. Δυστυχώς, η υποστήριξη για έρευνα και επέκταση έχει μειωθεί σε πολλές χώρες, κυρίως ως αποτέλεσμα της απόσυρσης της κρατικής χρηματοδότησης. Η παγκόσμια βιομηχανία χρειάζεται επειγόντως να επανεκτιμήσει τις απαιτήσεις της για έρευνα και επέκταση προκειμένου να αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο τους μειούμενους διεθνείς πόρους.

Η αντοχή στα φυτοφάρμακα (μύκητες και έντομα) έχει επηρεάσει τον έλεγχο των μυγών και ασθενειών όπως το Cobweb και το Verticillium. Ο αριθμός των φυτοφαρμάκων που διατίθενται στους καλλιεργητές μανιταριών έχει μειωθεί και είναι πιθανό να μειωθεί περαιτέρω. Ο βιολογικός έλεγχος παρασίτων και παθογόνων δεν έχει αναπτυχθεί με τον ρυθμό που προβλεπόταν πριν από μερικά χρόνια. Δεν υπάρχουν ακόμη βιολογικά ενεργά προϊόντα που να είναι διαθέσιμα για τον έλεγχο των μυκητιακών παθογόνων, αν και η καταπολέμηση των sciarid με νηματώδεις είναι πλέον καθιερωμένη πρακτική.

Εκτός από όλα αυτά τα προβλήματα και τις αλλαγές είναι η αυξανόμενη ανησυχία του κοινού για το περιβάλλον. Οι οσμές κομποστοποίησης, το νερό απορροής από τις εγκαταστάσεις κομποστοποίησης, η χρήση απολυμαντικών και φυτοφαρμάκων, η πιθανή μόλυνση των υδάτινων ρευμάτων κοντά σε αγροκτήματα, έχουν προσθέσει όλα τα αντιληπτά περιβαλλοντικά προβλήματα που σχετίζονται με την παραγωγή μανιταριών. Οι βιομηχανίες σε πολλές χώρες έχουν αντιμετωπίσει πολλά από αυτά τα πιθανά προβλήματα αλλά με κόστος. Τα έσοδα από το προϊόν μερικές φορές μόλις και μετά βίας καλύπτουν το κόστος και σε χώρες όπου η καλλιέργεια διατίθεται κυρίως μέσω σούπερ μάρκετ υπάρχει συνεχής πίεση για βελτίωση της ποιότητας, ενώ οι αποδόσεις παραμένουν σταθερές ή ακόμη είναι και σε πτώση. Το υψηλό κόστος της συγκομιδής εξακολουθεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας και έχει ως αποτέλεσμα τη χρήση φθηνού εργατικού δυναμικού καθώς και την επέκταση της βιομηχανίας σε χώρες όπου η εργασία είναι λιγότερο δαπανηρή.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο αποτελεσματικός έλεγχος παρασίτων και ασθενειών είναι απαραίτητος για να παραμείνουν βιώσιμες οι εκμεταλλεύσεις. Ο στόχος αυτού του βιβλίου είναι ο ίδιος με εκείνον στο “Mushrooms: Pest and Disease Control”, δηλαδή να παρέχει πληροφορίες για τα προβλήματα της καλλιέργειας και τους καλύτερους τρόπους για να τα ξεπεράσεις για να παραμείνεις στην επιχείρηση. Από αυτή την άποψη, όλα τα κεφάλαια έχουν αναθεωρηθεί, ορισμένα με σημαντικό τρόπο, και έχουν προστεθεί πολλές έγχρωμες εικόνες. Αναπόφευκτα υπάρχει κάποια αλληλεπικάλυψη, για παράδειγμα σε μεθόδους ελέγχου παρασίτων και ασθενειών, όπου γίνονται τα ίδια ή παρόμοια σημεία για διάφορα προβλήματα. Ωστόσο, σε ένα νέο κεφάλαιο, το Κεφάλαιο 3 δίνονται λεπτομέρειες των διαδικασιών με λίστες ελέγχου και αναφέρονται πιο συνοπτικά στα συγκεκριμένα προβλήματα.

Προκειμένου να διατηρηθούν και να ληφθούν τα καλύτερα αποτελέσματα από τον μειούμενο αριθμό φυτοφαρμάκων που διατίθενται στη βιομηχανία, είναι ζωτικής σημασίας οι καλλιεργητές να είναι πλήρως εξοικειωμένοι με τις συστάσεις της ετικέτας, όχι μόνο αυτά που αναφέρονται στη βιολογική αποτελεσματικότητα αλλά και οι οδηγίες ασφαλείας. Η βιομηχανία μπορεί μια μέρα να χρειαστεί να τα καταφέρει χωρίς φυτοφάρμακα και η ανάπτυξη ανθεκτικού σε παράσιτα ή παθογόνα, γόνου μυκηλίου φαίνεται να απέχει ακόμα πολύ. Για αυτούς τους λόγους και μόνο, είναι ζωτικής σημασίας οι καλλιεργητές να χρησιμοποιούν όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεση τους για τη διαχείριση πληθυσμών παρασίτων και παθογόνων.

Τέλος, μια επισήμανση: η διεθνής κατάσταση όσον αφορά την καταχώριση φυτοφαρμάκων για χρήση στην καλλιέργεια αλλάζει διαρκώς. Επίσης, δεν υπάρχει καθολική συμφωνία για το ποια φυτοφάρμακα πρέπει ή όχι να καταχωρίζονται. Κάθε χώρα παίρνει τη δική της απόφαση. Με την τρέχουσα ταχύτητα αλλαγής, είναι πιθανό ορισμένα ενεργά συστατικά που αναφέρονται σε αυτό το βιβλίο να έχουν αποσυρθεί από τη χρήση σε ορισμένες χώρες μέχρι τη στιγμή που θα εκδοθεί το βιβλίο. Επιπλέον, το ποσοστό χρήσης φορμαλίνης που προτείνεται σε αυτό το βιβλίο είναι το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό για το Ηνωμένο Βασίλειο. αυτό το ποσοστό μπορεί να μην είναι επιτρεπτό σε άλλες χώρες. Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να λαμβάνεται υπόψη ο κατά τόπους εθνικός κατάλογος των εγκεκριμένων προϊόντων προτού γίνει επιλογή χημικής ουσίας και να χρησιμοποιείται με τον ρυθμό που αναγράφεται στην ετικέτα. Οι ετικέτες των προϊόντων πρέπει να διαβάζονται πολύ προσεκτικά πριν χρησιμοποιηθεί ένα χημικό και οι αναφερόμενες συστάσεις ασφαλείας πρέπει να τηρούνται αυστηρά ανά πάσα στιγμή. Τα πιο τοξικά φυτοφάρμακα και η φορμαλίνη απαιτούν από τον χειριστή να φορά πλήρη προστατευτικό ρουχισμό, συμπεριλαμβανομένου του σωστού φίλτρου αναπνευστήρα. Η ετικέτα του προϊόντος δίνει επίσης ένα διάστημα συγκομιδής και αυτό, μαζί με το σωστό ποσοστό, θα εξασφαλίσει ότι τα επεξεργασμένα μανιτάρια δεν θα έχουν ανεπιθύμητα υπολείμματα.

Ελπίζουμε ότι αυτό το βιβλίο θα είναι χρήσιμο για τη βιομηχανία μανιταριών σε κάθε χώρα όπου γίνεται καλλιέργεια. Οι μετρικές μονάδες που χρησιμοποιούνται σε αυτό το βιβλίο δεν είναι σε κοινή χρήση σε όλες τις χώρες και με αυτό κατά νου έχει συμπεριληφθεί το Παράρτημα 3, το οποίο περιέχει μετατροπές σε άλλες μονάδες.

Εκφράζουμε την εκτίμηση μας στους πολλούς ανθρώπους που συνέβαλαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο. Ειδικότερα, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Dr. Helen Grogan για την πολύ σημαντική ερευνητική της συνεισφορά τα τελευταία 12 χρόνια. Ευχαριστούμε επίσης τους Judy Allan, John Burden, Alan Clift, F.J. Gea, Geoff Izard, Martmari van Greuning, Brian Oxley, Steve Newton, Peter Romaine, Greg Seymour και Andrew Tinsley για πληροφορίες και φωτογραφίες και ιδιαίτερα τον Dr. Peter Mills για τη χρήση φωτογραφιών (78, 101, 122, 130–140, 146–150, 156 και 159) που ανήκαν στο Glass-house Crops Research Institute and Warwick/HRI. Είμαστε επίσης εξαιρετικά ευγνώμονες στον καθηγητή Fred Last και τον Pat Fletcher για τα πολύ χρήσιμα σχόλια τους και τη βοήθεια τους στην προετοιμασία του χειρογράφου.

Τέλος, είμαστε πολύ ευγνώμονες για τις συνεισφορές που αναγνωρίζονται επίσης στις κατάλληλες θέσεις του βιβλίου, από τον καθηγητή Danny Rinker για τη βορειοαμερικανική προοπτική του, τη Jane Smith για βοήθεια με το τμήμα των παρασίτων και τον καθηγητή Albert Eicker για τη συνεισφορά του στο κεφάλαιο σχετικά με τις μούχλες.

John T. Fletcher

Richard H. Gaze

Περιεχόμενα

Κεφάλαιο 1. Καλλιέργεια μανιταριών

• Εισαγωγή
• Καλλιέργεια
• Συστήματα καλλιέργειας μανιταριών
• Κτίρια

Κεφάλαιο 2. Διαταραχές: Συμπτώματα, αιτίες και αναγνώριση

• Εισαγωγή
• Ονόματα διαταραχών
• Αιτίες διαταραχών
• Συμπτώματα σε σχέση με την ανάπτυξη της καλλιέργειας
• Βιοτικοί παράγοντες που ευθύνονται για διαταραχές
• Αβιοτικοί παράγοντες που ευθύνονται για διαταραχές
• Αναγνώριση διαταραχών

Κεφάλαιο 3. Αποτελεσματικός έλεγχος παρασίτων και ασθενειών

• Εισαγωγή
• Διαχείριση παρασίτων και παθογόνων
• Πρακτικές και λειτουργίες
• Σχεδιασμός αγροκτήματος
• Χημικός έλεγχος
• Πολιτιστικός και περιβαλλοντικός έλεγχος
• Σημεία δράσης κατά την παραγωγή και την καλλιέργεια κομπόστ
• Γενετική αντίσταση
• Βιολογική παραγωγή

Κεφάλαιο 4. Μυκητιασικές ασθένειες

• Εισαγωγή
• Υγρή φούσκα / Wet bubble ή Mycogone
• Ξηρά φυσαλίδα / Dry bubble ή Verticillium
• Ιστός αράχνης / Cobweb ή Dactylium
• Ψευδής τρούφα / False truffle
• Ασθένειες τριχοδερμίας / Trichoderma diseases
• Κηλίδωση καπακιού Aphanocladium / Aphanocladium cap spotting
• Άλλες ασθένειες

Κεφάλαιο 5. Βακτηριακές ασθένειες

• Εισαγωγή
• Κηλίδα / Blotch, βακτηριακή κηλίδα / Bacterial blotch ή καφέ κηλίδα / Brown blotch
• Κηλίδα τζίντζερ / Ginger blotch
• Ασθένεια της μούμιας / Mummy disease
• Λάκκος / Pit
• Βράγχια που στάζουν / Drippy gill
• Βακτηριακή μαλακή σήψη / Bacterial soft rot
• Νέκρωση εσωτερικού μίσχου / Internal stalk necrosis
• Μαύρισμα μετά τη συγκομιδή / Post-harvest browning

Κεφάλαιο 6. Ιογενείς ασθένειες

• Εισαγωγή
• Ονόματα ασθενειών από ιούς μανιταριών
• Επιδημιολογία ασθενειών από ιούς μανιταριών
• Νόσος La France
• Νόσος του ιού του μανιταριού Χ
• Ιός κυστιδίων

Κεφάλαιο 7. Μούχλες που ανταγωνίζονται τα μανιτάρια

• Εισαγωγή
• Μούχλα κομπόστ Trichoderma
• Μούχλα πενικιλίου
• Καπνιστή μούχλα (Penicillium implicatum, P. chermesinum και πιθανώς P. fellutanum)
• Pythium – μαύρο κομπόστ
• Άλλες μούχλες
• Σημεία δράσης για τον έλεγχο στις μούχλες των μανιταριών

Κεφάλαιο 8. Παράσιτα

• Εισαγωγή
• Μύγες μανιταριών
• Sciarids ή σκνίπες από μύκητες
• Φορίδες
• Cecids
• Άλλες μύγες
• Ακάρεα μανιταριών
• Νηματώδεις
• Μικρά παράσιτα

Κεφάλαιο 9. Αβιοτικές διαταραχές

• Εισαγωγή
• Διαταραχές Pinning
• Παραμόρφωση ολόκληρου μανιταριού
• Μίσχοι μανιταριών
• Καπέλα μανιταριών
• Μανιτάρια στη συγκομιδή και μετά τη συγκομιδή

Περαιτέρω ανάγνωση

Παράρτημα 1. Καταχωρημένα φυτοφάρμακα

Παράρτημα 2. Έλεγχος της περιεκτικότητας σε χλώριο ενός υποχλωριώδους απολυμαντικού

Παράρτημα 3. Μερικές χρήσιμες μετατροπές

Ευρετήριο

(το βιβλίο σε μορφή αρχείου PDF)